Przygoda ze św. Antonim
Pr
Uroczystość w Ostrogu na Ukrainie
11 sierpnia 1994 r. do parafii rzymskokatolickiej w Ostrogu na Ukrainie zostały przywiezione, po rocznych pracach konserwatorskich, obiekty zabytkowe z XVIII wieku - ołtarz pw. św. Antoniego oraz 11 rzeźb - pochodzące z miejscowego kościoła.
15 sierpnia 1994 r. w czasie uroczystej Mszy św. w dzień odpustu parafialnego w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zgromadziła się cała miejscowa parafia oraz rzesze pielgrzymów z okolicznych miejscowości: Zdołbunowa, Sławuty, Klewania, Równego, Kuniowa i Kamionki. Była także obecna grupa około 40 osób z Polski, m.in. ostrożan ze Szczecina i Katowic i innych niegdysiejszych mieszkańców Wołynia.
Na zakończenie uroczystości dziekan rówieński ks. kanonik Władysław Czajka poświecił odnowiony ołtarz. W ten sposób zakończył się pierwszy etap restauracji. Do Ostroga wrócił pięknie i fachowo odnowiony przez zespół konserwatorów pod kierunkiem mgra Krzysztofa Kawiaka ołtarz św. Antoniego
oraz zabezpieczone przed dalszym zniszczeniem figury, których z powodu braku materiałów ikonograficznych nie można było poddać całkowitej restauracji. Są one teraz świadkami minionych barbarzyńskich czasów.* * *
Prześledźmy pokrótce historię całego przedsięwzięcia. Do dziewięćdziesiątych lat naszego stulecia ten ołtarz a także ołtarz Matki Bożej znajdowały się w kościele pw. św. Antoniego w Międzyrzeczu Koreckim, który był zbudowany w latach 1702-1725. W powojennych latach ołtarze zostały znisz
czone w około 60 proc. W 1991 r. za zgodą obwodowego Naukowo-Restauracyjnego Wydziału Zabytków Architektury w Równem te zabytki kultury zostały przewiezione do parafialnego kościoła w Ostrogu.W czerwcu 1992 r. ówczesny proboszcz parafii w Ostrogu. ks.
Władysław Czajka uzyskał zgodę arcybiskupa lubelskiego Bolesława Pylaka na przeprowadzenie restauracji ołtarzy w pracowniach Archidiecezjalnego Muzeum Sztuki Religijnej w Lublinie. Poparcie metropolity lwowskiego arcybiskupa Mariana Jaworskiego pozwoliło wicedyrektorowi muzeum mgrowi Zbigniewowi Kaproniowi uzyskać konieczne środki na pokrycie kosztów restauracji w Europäischer Hilsfonds w Wiedniu. Pan Zbigniew Kaproń całe to przedsięwzięcie związane z restauracja ostrogskich ołtarzy, podjęte nie bez ryzyka, nazwał wielką przygodą swego życia.W sierpniu 1993 r. po długich staraniach u miejscowych i obwodowych władz obecny proboszcz ostrogski, ks. Witold Józef Kowalów, uzyskał zgodę lwowskiej grupy ekspertów Ministerstwa Kultury Ukrainy na przewiezienie ołtarzy do pracowni Archidiecezjalnego Muzeum Sztuki Religijnej w Lublinie.
* * *
Pomoc niemiecko-austriackiej fundacji dla restauracji ołtarzy była możliwa, gdyż są one cennymi zabytkami nie tylko sztuki polskiej czy ukraińskiej, ale należą do kulturowego dziedzictwa całej Europy. Trzeba nadmienić, iż to przedsięwzięcie jest, jak dotąd, bezprecedensowym wydarzeniem w kulturalno-religijnych stosunkach między dwoma niepodległymi państwami, jakimi są Polska i Ukraina. Odnotowali to także o
becni na uroczystości przedstawiciele miejscowych władz, m.in. mer miasta p. Mykoła Hryszczuk. Również obecność ostrogskiego dziekana prawosławnego o. Rościsława Trepaczuka podkreśliła znaczenie i konieczność coraz szerszej współpracy naszych bratnich narodów i siostrzanych Kościołów.Przed ostrogską parafią stoją kolejne., niełatwe zadania: dokończenie budowy ogrodzenia wokół kościoła, wymiana posadzki i częściowo drzwi, odbudowa kaplicy Niepokalanego Poczęcia NMP nad niedawno oczyszczoną kryptą mieszczącą grób biskupa Franciszka Komornickiego (1733-1780) - szczęśliwie przetrwały, choć zbezczeszczone. jego kości i czaszka. By je podjąć, a przede wszystkim odbudować wspólnotę parafialną, konieczna jest pomoc rodaków z kraju. Bądźmy z tymi, którzy
przetrwali niezmiernie trudne lata na Wołyniu, całym sercem. “Sursum corda” - w górę serca - wzywa nas napis nad wejściem do ostrogskiej świątyni.
Ks. Witold Józef Kowalów
[“Wołanie z Wołynia” nr 1 (1) z listopada-grudnia 1994 r., s. 5-8]