Menu

Polecamy strony

Wyszukiwanie

Wielkość talentu Napoleona Ordy (pl)

WIELKOŚĆ   TALENTU   NAPOLEONA   ORDY

W tych dniach minęła 200. rocznica urodzin Napoleona Ordy – znanego grafika. Urodził się on 11 lutego 1807 r. w polskiej rodzinie szlacheckiej na Białorusi, w powiecie pińskim, który obecnie należy do Ziemi Brzeskiej.
Uczył się w Uniwersytecie Wileńskim, ale za udział w tajnym studenckim towarzystwie „Gwiaździści” został relegowany ze studiów. Pozostał „wiecznym studentem”, chociaż w następny czas został jednym z najbardziej oświeconych działaczy swojej doby. Do tego nie wykluczonym jest, że jakby przyszły grafik i kompozytor bez przeszkód douczył się na swoim wydziale matematycznym, to jego losy były zupełnie inne.
Napoleon Orda był aktywnym uczestnikiem powstania 1831 roku. I nie w sztabach i obozach, a na przednich flankach – był strzelcem-snajperem, dowódcą oddziału strzeleckiego.
Długie dziesięć lat nie był w ojczyźnie wędrując górami i dolinami Austrii, Szwajcarii, Italii, po Pirenejach, Południowej Afryce i Szkocji. Orda wiele malował, „trenował rękę” dla rodzinnych miejsc i krajobrazów Ukrainy. Pozostawił po sobie kilkaset litografii, akwarel i malunków fortec, zamków, majątków, osiedli i po prostu krajobrazów Wołynia, Podola i Galicji.
Jako kryterium wyboru obiektów do upamiętnienia w rysunkach i obrazach Orda obrał ich związek z postaciami historycznymi Polski, Litwy i Rusi-Ukrainy oraz same w sobie piękno danego obiektu architektonicznego i miejsca jego znajdowania się.
Niekiedy uwaga wielkiego obserwatora zwracała się na przydrożną karczmę, niekiedy na ratusz, hutę albo papiernię, od czasu do czasu na papierze pojawiał się po prostu skrawek lasu z samotnią ludzką postacią. W „Albumie widoków Polski” znaczna część prac poświęcona jest zabytkom architektury ukraińskiej, na których znajdują się widoki Kijowa, Krzemieńca, Oleska, Żytomierza i oczywiście starożytnego Ostroga.
Nowoodnalezionym pracom Ordy, zdaje się, nie będzie końca. Przybywa ich coraz więcej. Jest to prawdziwa powódź talentu i piękna zaginionego świata. Dziwimy się, jak mógł zdążyć to wszystko zrobić jeden człowiek.

Ludmiła Kozłowska
Kierownik oddziału malarskiego Państwowego Rezerwatu Historyczno-Kulturalnego miasta Ostroga

[„Zamkowa Hora” („Góra Zamkowa”, Ostróg),
nr 8 (449) z 17 lutego 2007 r., s. 7.]

Z ukraińskiego przełożyła
Łucja Zalewska

[„Wołanie z Wołynia” nr 2 (75) z marca-kwietnia 2007 r., s. 39.]

 

Vełycz tałantu Napoleona Ordy (ua)

ВЕЛИЧ   ТАЛАНТУ   НАПОЛЕОНА   ОРДИ 

Днями виповнилося 200 років з Дня народження Наполеона Орди – відомого графіка. Народився він 11 лютого 1807 р. у польській шляхетській родині в Білорусії, у Пінському повіті, що тепер належить до Берестейщини.
Навчався у Вільненському університеті, але за участь у таємному студентському товаристві “Зоряне”, був виключений. Лишився “вічним студентом”, хоча згодом і став одним з найосвіченіших польських діячів своєї доби. До того ж, не виключено, що коли б майбутній графік та композитор без перешкод довчився на своєму математичному відділенні, то й доля його була би зовсім іншою.
Наполеон Орда був активним учасником повстання 1831 року. І не у штабах та в обозах, а на передньому краї, стрільцем-снайпером, командиром стрілецького загону.
Довгі десять років не був він на батьківщині, мандруючи узгір’ями та долинами Австрії, Швейцарії, Італії, Перенеями, Південною Африкою, Шотландією. Орда багато малював, “набивав руку” заради рідних місць та краєвидів України. Він залишив кілька сотень літографій, акварелей і малюнків фортець, замків, маєтків, селищ та просто краєвидів Волині, Поділля й Галичини.
Критерієм вибору об’єктів для увічнення в малюнках та живописі Орда обрав зв’язок з історичними постатями Польщі, Литви та України-Русі, а також самоцінну красу архітектурного ансамблю і місця розташування.
Іноді увага великого спостерігача чіплялася за придорожню корчму, іноді – за стару ратушу, гуту або папірню, час від часу на папері з’являвся просто край лісу з самотньою людською фігурою. У “альбомі видів Польщі” значна частина робіт присвячена пам’яткам української архітектури, на яких є види Києва, Славути, Кременця, Олеська, Житомира і звичайно, древнього Острога.
Новознайденим роботам Орди, здається, не буде кінця, вони все прибувають і прибувають. Це справжня повінь таланту і краси зниклого світу. Диву даєшся, як це могла встигнути одна людина.

Людмила Козловська
Завідувач художнім відділом Державного історико-культурного заповідника м. Острога

[“Замкова гора” ч. 8 (449) від 17 лютого 2007 р., стор. 7.]

[“Волання з Волині” ч. 2 (75) від березня-квітня 2007 р., стор. 39.]


 

Święta

Wtorek, V Tydzień Wielkiego Postu
Rok B, II
Uroczystość św. Józefa, Oblubieńca Najśw. Maryi Panny

Sonda

Kiedy powinna być Msza Święta wieczorna w czasie wakacji?

Powinna być o godzinie 18:00

Powinna być o godzinie 19:00

Jest to dla mnie bez różnicy


Licznik

Liczba wyświetleń:
8784396

Statystyki

Zegar