1 września
1 września 1834 r. – w Krzemieńcu zmarł malarz Józef Pitschmann. Powołany przez Tadeusza Czackiego na katedrę rysunku w Liceum Wołyńskim. Namalował w Krzemieńcu ok. 150 obrazów, głównie wizerunków profesorów liceum oraz szlachty wołyńskiej. 1 września 1899 r. – urodził się ks. Mitrat Wołodymyr Ksenofontowicz Bobrownicki, wieloletni proboszcz prawosławnej cerkwi pw. Trójcy Świętej w Międzyrzeczu Ostrogskim. Zmarł 19 lutego 1981 roku. 1 września 1921 r. – w Maciejowie siostry Niepokalanki otworzyły 5. letnie Seminarium Nauczycielskie. Do 1936 roku seminarium nauczycielskie ukończyły 162 maturzystki, potem zostało przekształcone w 4-letnie Gimnazjum Ogólnokształcące. Do II wojny światowej Zgromadzenie Sióstr Niepokalanek było największym zgromadzeniem zakonnym na terenie Wołynia, pracowało tam 35 sióstr. Po 17 września 1939 r. wszystkie siostry zostały wypędzone z Maciejowa przez Armię Czerwoną a klasztor zamieniono na szpital. 1 września 1939 r. – Wołyńska Brygada Kawalerii stoczyła pod Mokrą bitwę z niemiecką 4 Dywizja Pancerną niszcząc około 70 czołgów wroga. 1 września 1921 r. – w dniach 1-3 września 2006 r. w Łucku odbył się pierwszy Upfest – młodzieżowy festiwal sztuki i muzyki. Na festiwal przyjechało 2 tys. uczestników. Na trzech scenach zagrało 30 zespołów z Ukrainy i zagranicy. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
2 września
3 września
3 września 1880 r. – w Berlinie urodził się książę Janusz Franciszek Ksawery Radziwiłł, polski polityk konserwatywny, w l. 1935-1939 senator II RP, XIII ordynat na Ołyce. Zmarł 4 października 1967 r. w Warszawie. 3 września 1914 r. – ochotniczy legion ukraińskich Strzelców Siczowych, stworzony we Lwowie w sierpniu 1914 r., złożył przysięgę na wierność Austro-Węgrom. 3 września 1953 r. – Mykyta Serhijowycz Chruszczow został wybrany na pierwszego sekretarza KC KPZR. 3 września 1973 r. – w Kijowie został odsłonięty pomnik Łesi Ukrainki (właść. Łarysy Kosacz), wybitnej poetki ukraińskiej. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
4 września
4 września 1555 r. – w Wilnie zmarł bp Paweł Algimunt Holszański herbu Hippocentaurus, książę litewski. Od 1507 r. bp łucki. Od 1536 r. bp wileński. Był aktywnym przeciwnikiem reformacji.
Zob.: Krzysztof Rafał Prokop, „Sylwetki biskupów łuckich”, Biały Dunajec – Ostróg 2001, s. 41-44.
4 września 1728 r. – w Małopolsce urodził się Wojciech Barański, jezuita. Misjonarz w Krzemieńcu (1760-1761) i Żytomierzu (1772-1773). Po kasacie zakonu kanclerz kapituły łuckiej i opiekun szkoły parafialnej w Korcu. Zmarł po 1773 roku.
4 września 1809 r. – W Krzemieńcu na Wołyniu urodził się Juliusz Słowacki, wybitny polski poeta i dramaturg okresu romantyzmu. Zmarł 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/Juliusz_S%C5%82owacki
4 września 1812 r. – w Sławucie zmarł Hieronim Janusz Sanguszko, generał i ostatni wojewoda wołyński. Przeciwnik Konstytucji 3 Maja – konfederat targowicki. Urodził się 4 marca 1743 r. w Kolbuszowej.
4 września 1993 r. – papież Jan Paweł II rozpoczął pierwszą sześciodniową wizytę w republikach nadbałtyckich.
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
5 września
5 września 1770 r. – do jezuitów wstąpił w Ostrogu Jan Paweł Woronicz, poeta i kaznodzieja. Biskup krakowski (1816). Arcybiskup Warszawski i Prymas Królestwa Polskiego (1828). Urodził się 18 czerwca 1757 r. w Brodowie pod Ostrogiem na Wołyniu. Zmarł 7 grudnia 1829 r. w Wiedniu. 5 września 1781 r. – pożar katedry łuckiej. 5 września 1918 r. – w Moskwie rozstrzelano bez sądu Mariana i Józefa Lutosławskich, działaczy Stronnictwa Narodowego. 5 września 1924 r. – nieudany zamach nacjonalistów ukraińskich na prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego. 4-5 września 2009 r. – W 200.setną rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego w Królewskiej Katedrze na Wawelu w Krakowie, gdzie spoczywają prochy wieszcza, zaprezentowano w godzinach wieczornych „Tryptyk Stanisławowy”. Spektakl oparty był na tekstach przywołujących jeden z najbardziej dramatycznych momentów w historii państwa polskiego i historii Kościoła – spór króla Bolesława Śmiałego z biskupem Stanisławem. Z bogatego dziedzictwa literackiego wybrano teksty trzech autorów: Juliusz Słowackiego (z „Króla-Ducha” i „Beniowskiego”), Stanisława Wyspiańskiego(z rapsodów „Bolesław Śmiały” i „Święty Stanisław”) oraz Karola Wojtyły – Ojca Świętego Jana Pawła II (z poematu „Stanisław”). Scenariusz spektaklu przygotowali: prof. Jacek Popiel i Tadeusz Malak, aktor z dawnego Teatru Rapsodycznego, w którym występował młody Karol Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
Wojtyła.
6 września
6 września 1805 r. – w Brahiłowie zmarł o. Jan od Jezusa Maryi (Jan Kapuściński). Urodził się w Mielcu 30 grudnia 1752 r. Przyjął habit 5 sierpnia 1770 r.; probację odbył pod kierunkiem o. Wojciecha od świętego Maurycego; śluby zakonne złożył 6 sierpnia 1771 r. w Beresteczku; studiował filozofię w Łucku, a teologię we Lwowie. Święcenia przyjął prawdopodobnie w 1777 r. Był misjonarzem w Horochowie na Wołyniu, a wcześniej concionatorem i wikariuszem w Brahiłowie, ministrem w Beresteczku i Brahiłowie. Pełnił funkcję definitora prowincjalnego.
6 września 1920 r. – I Armia Konna Siemiona Budionnego pod naporem polskich oddziałów wycofała się w rejon Włodzimierza Wołyńskiego.
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
7 września
7 września 1968 r. – zmarł tragicznie w Olkuszu k. Krakowa (po upadku z rusztowania w czasie prac konserwatorskich)Józef Edward Dutkiewicz. Urodził się w Krakowie w 1903 r., był malarzem – konserwatorem dzieł sztuki oraz doktorem historii sztuki. W latach 1932-1935 był wojewódzkim konserwatorem zabytków – kierownikiem Oddziału Sztuki w Wołyńskim Urzędzie Wojewódzkim w Łucku i opiekunem Muzeum Wołyńskiego. Od 1935 r. był wojewódzkim konserwatorem w Lublinie, a po II wojnie, którą spędził w Tarnowie – wojewódzkim konserwatorem zabytków w Krakowie (1946-1951). Od 1950 r. był wykładowcą Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i współtwórcą Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki ASP. Wywarł zasadniczy wpływ na doktrynę i praktykę konserwacji dzieł sztuki w Polsce. Zob.: „Jan Fitzke. Z Wołynia 1936-1939”, pod red. A. Gaczoła i ks. W.J. Kowalowa, Biały Dunajec – Ostróg 2009, s. 46-50. 7 września 1973 r. – w Szarogrodzie na Podolu zmarł nagle (w rocznicę swoich święceńmkapłańskich – w 1930 r. we Włodzimierzu Wołyńskim) ks. dr Bronisław Drzepecki (1906-1973), wybitny kapłan diecezji łuckiej. Świadek wiary więziony w obozach koncentracyjnych w Kazachstanie i Rosji. 7 września 1978 r. – w Manheim w Niemczech zmarł ks. prał. Juliusz Janusz, kapłan diecezji łuckiej. Przed II wojną światową proboszcz i budowniczy kościoła w Potaszni w dekanacie kostopolskim. Kapelan wojskowy. Duszpasterz polonii w Niemczech Zachodnich. 7 września 2002 r. – w dniach 7 i 8 września 2002 r. odbyła się intronizacja obrazu Matki Bożej Pocieszenia Sokalskiej w Hrubieszowie. 7 września 2007 r. – wydana została Ustawa o Karcie Polaka (opublikowana w Dz. U. z 2007 r. Nr 180, poz. 1280). Weszła w życie 29 marca 2008 roku. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
8 września
8 września 1514 r. – w bitwie pod Orszą armia polska licząca 35 tys. żołnierzy pod wodzą księcia Konstantego Ostrogskiego rozbiła ponad dwukrotnie liczniejszą armię rosyjską. 8 września 1709 r. – zmarł hetman Iwan Mazepa. 8 września 1855 r. – Zygmunt Szczęsny Feliński przyjął święcenia kapłańskie z rąk abpa Ignacego Hołowińskiego. 8 września 1898 r. – na Wołyniu urodziła się Natalia Użwij, wybitna ukraińska aktorka radzieckiego teatru i kina. Zmarła 22 lipca 1986 r. w Kijowie. 8 września 1920 r. – Ławra Poczajowska została uwolniona od bolszewików – rozpoczęło się odradzanie życia monastycznego. 8 września 1943 r. – napad nacjonalistów ukraińskich na Janówkę, polskie osiedle w gminie Ludwipol, powiat Kostopol, województwo wołyńskie. Kolonia została spalona. Część mieszkańców zamordowana. Ci, którzy ocaleli znaleźli ochronę w Starej Hucie, gdzie utworzona została polska samoobrona. 8 września 1988 r. – w Poznaniu zmarł Jan Szatowski (vel Szatyński), pseud. „Kowal”, „Zagończyk”, „Jemioła”, oficer Wojska Polskiego. Urodził się 23 stycznia 1907 r. w Murafie na Podolu. Dowódca 50 Pułku Piechoty 27 Wołyńskiej Dywizji AK. 8 września 1991 r. – w kościele parafialnym w Gostyninie bp Roman Marcinkowski odsłonił i poświęcił tablicę pamiątkową ku czci bpa Stefana Walczykiewicza (1886-1940), bpa pomocniczego diecezji łuckiej. 8 września 1998 r. – koronacja obrazu Matki Bożej Swojczowskiej – dokonał jej abp lwowski Marian Jaworski. Obraz znajduje się obecnie w kościele pw. św. Wincentego á Paulo w Otwocku. 8 września 2000 r. – konsekracja katedry katolickiej w Irkucku na Syberii. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
9 września
9 września 1848 r. – w Żytomierzu w wieku 82 lat zmarł Jan Duklan Ochocki, polski pamiętnikarz. Urodził się w 1766 r. na Wołyniu. 9 września 1932 r. – Sługa Boży O. Serafin Kaszuba OFMCap. złożył śluby zakonne. W liście do rodziców napisał: „Data w moim życiu zapisana złotymi zgłoskami”. 9 września 1944 r. – w Lublinie podpisano polsko-ukraiński układ o przesiedleniu ludności z Ukraińskiej SRR do Polski oraz z Polski do Ukraińskiej SRR. Dobrowolnym przesiedleniem do Polski objęto Polaków i Żydów będących do 17 września 1939 r. obywatelami polskimi. Zob. Stanisław Ciesielski, „Z Wołynia do Polski. Przesiedlenie ludności polskiej w latach 1944-1947” // http://www.s-ciesielski.com/losy/wolyn.html 9 września 1976 r. – polscy biskupi rzymskokatoliccy wystosowali apel do władz o zaniechanie wszelkich represji wobec robotników oraz do społeczeństwa, aby przyczyniło się do poprawy trudnej sytuacji ekonomicznej kraju 9 września 1990 r. – zm. Aleksander Mień, rosyjski ksiądz prawosławny, filozof religijny i teolog-ekumenista (ur. 1935). Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
10 września
10 września 1821 r. – w Końskowoli zmarł Franciszek Mikołaj Zabłocki, komediopisarz i poeta polski. Urodził się 2 stycznia 1752 r. na Wołyniu. Kształcił się u pijarów w Międzyrzeczu Koreckim. Zob. biogram w Wikipedii // http://pl.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Zab%C5%82ocki 10 i 11 września 1938 r. – odbyły się w katedrze pw. św. Piotra i Pawła w Łucku, uroczystości odsłonięcia nowego ołtarza głównego i intronizacji obrazu Matki Boskiej Latyczowskiej połączone z 40-leciem kapłaństwa (26 maja 1888) i 30-leciem otrzymania sakry biskupiej (24 listopada 1918) przez ks. bp Adolfa Piotra Szelążka. W uroczystości wzięli udział prymas August Hlond, nuncjusz papieski abp Filip Cortesi, dziesięciu biskupów i kilkudziesięciu kapłanów. Papież Pius XI przysłał apostolskie błogosławieństwo. 10 września 1943 r. – w radzieckim więzieniu w Iwanowie w nieznanych okolicznościach umiera Jan Rochmankowski (1895-1943), pracownik starostwa powiatowego w Kowlu. Urodził się 23 grudnia 1895 r. w Barbarówce, pow. Zasław w gubernii wołyńskiej. 10 września 1943 r. – w wyniku odniesionych ran zmarł Wacław Bednarski, urzędnik, starszy lejtnant, dowódca roty Armii Czerwonej. Pochowany został w Baku (Azerbejdżan). Urodził się w 1920 r. w Płużnem na Wołyniu. 10 września 1952 r. – urodził się ks. kan. Władysław Czajka. Wieloletni proboszcz (od 1991 r.) i dziekan (od 14 października 1993 r.) rówieński. Święcenia kapłańskie przyjął 17 czerwca 1979 roku. Zob.: http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Czajka 10 września 1994 r. – proboszczem parafii Maniewicze i Lubieszów został mianowany ks. Kazimierz Bolesław Zając (1955-2007). Był nim do 18 listopada 2001 roku. Urodził się 19 sierpnia 1955 r. w Nieledwi k. Hrubieszowa. Zmarł 13 sierpnia 2007 r. w Pistoi (Włochy). Zob.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Zaj%C4%85c 10 września 2005 r. – w dniach 6-10 września 2005 r. w Warszawie odbyła się VI Polsko-Ukraińska Konferencja „Aktualne Zagadnienia Mechaniki Ośrodków Niejednorodnych”. Do konferencji zgłoszono 57 referatów. Brali w niej udział naukowcy z Politechniki Łuckiej (Łucki Państwowy Uniwersytet Techniczny). Zob.: Program konferencji // http://zmkb.sggw.pl/konf2005/program.pdf Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
11 września
11 września 1877 r. – w Dzierżynowie w Puszczy Nalibockiej urodził się Feliks Edmundowicz Dzierżyński, polski i rosyjski działacz komunistyczny. Szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa Czeka, GPU i OGPU. Symbol terroru w rewolucyjnej Rosji. Obiekt kultu w ZSRR i krajach obozu socjalistycznego. Zmarł 20 lipca 1926 r. w Moskwie. 11 września 1881 r. – urodził się ks. Stefan Jastrzębski, kapłan diecezji łucko-żytomierskiej, a następnie łuckiej. W okresie międzywojennym i do 1944 r. proboszcz i dziekan w Lubomlu. Zmarł 10 czerwca 1961 r. w Polichnie. 11 września 1925 r. – zmarł ks. Jan Szuhajski, kapłan diecezji łucko-żytomierskiej. Urodził się w 1839 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 1867 roku. 11 września 1943 r. – rewolucyjny trybunał UPA uznał bpa Manuela (Michaiła Tarnawskiego) z Włodzimierza Wołyńskiego (Autonomiczna Cerkiew Prawosławna) winnym zdrady narodu ukraińskiego i wrogiej działalności. Został skazany na śmierć przez powieszenie – wyrok został wykonany. 11 września 1943 r. – oddziały niemieckie otoczyły oddziały UPA na terenie klasztoru w Nowym Zahorowie na Wołyniu. Wywiązał się bój, który przeszedł do mitologii UPA. Zob. Mohort, „Dekonstrukcja mitu” // http://65-lat-temu.salon24.pl/ 11 września 1944 r. – w wiosce Kunyn k. Zdołbunowa urodził się Myrosław Błaszczuk, w latach 1992-1994 przedstawiciel prezydenta Ukrainy w rejonie zdołbunowskim. Zgodził się i pomógł parafii rzymskokatolickiej w Zdołbunowie odzyskać plebanię. 11 września 1971 r. – w Moskwie zmarł Mykyta Chruszczow, radziecki polityk, przywódca (w latach 1953-1964 sekretarz generalny KC KPZR) i premier ZSRR. Urodził się 17 kwietnia 1894 r. w Kalinówce k. Kurska. W latach 1938-1949 I sekretarz KP(b)U. Brał udział w „wyzwalaniu Zachodniej Ukrainy” w 1939 roku. Wzmógł walkę z Kościołem. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
12 września
12 września 1920 r. – rozpoczęła się polska ofensywa dwóch dywizji gen. Krajewskiego z Chełma w kierunku na Kowel. 12 września 1921 r. – we Lwowie urodził się Stanisław Lem, polski pisarz, filozof, futurolog, eseista i satyryk. Zmarł 27 marca 2006 r. w Krakowie. Zob.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Lem 12 września 1939 r. – Wołyńska Brygada Kawalerii weszła w skład grupy kawalerii gen. Andersa. Następnego dnia walczyła w bitwie pod Mińskiem Mazowieckim. 12 września 1943 r. – tego dnia jeden z liderów banderowskiej grupy OUN na spotkaniu powiedział, że „oddziały ukraińskich nacjonalistów przeprowadziły na Wołyniu w dniach 29-30 sierpnia masową akcję likwidacji Polaków”. Informacja taka znajduje się w meldunku dowódcy policji i służby bezpieczeństwa SD Wołynia i Podola SS – Sturmbannführera dr. Karla Pütza z dnia 14 września 1943 r. do SS-Gruppenführera Heinricha Müllera, Szefa Urzędu IV RSHA (Gestapo). Zob.: Łukasz Kuźmicz, „Działalność OUN-UPA na Wołyniu”, [w:] Tenże, „Zbrodnie bez kary”, Rzeszów 2006 // http://www.kuzmicz.pl/tlo-historyczne/dzialalnosc-oun-upa-na-wolyniu Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
13 września
13 września 1895 r. – we Lwowie urodził się Julian Filipowicz, pseud. „Róg”, „Pobóg”, generał brygady Wojska Polskiego, dowódca Wołyńskiej Brygady Kawalerii. W czerwcu 1939 r. powierzono mu dowództwo Wołyńskiej Brygady Kawalerii w Równem. Poprowadził brygadę podczas kampanii wrześniowej, przechodząc szlak bojowy od Mokrej przez Warszawę aż po bitwę pod Tomaszowem Lubelskim. Uniknąwszy niewoli, włączył się w działalność konspiracyjnej Służbie Zwycięstwu Polski. Po powstaniu Związku Walki Zbrojnej stanął na czele okręgu krakowskiego, a we wrześniu 1941 r. objął okręg białostocki. Zmarł 14 sierpnia 1945 r. w Otwocku w wieku 50 lat. Zob.: biogram w Wikipedii // http://pl.wikipedia.org/wiki/Julian_Filipowicz 13 września 1939 r. – Wołyńska Brygada Kawalerii brała udział w walkach w rejonie Dębego Wielkiego, Rysia, Cyganki, Chrośli i Choszczówki. Boje te przeszły do historii jako bitwa pod Mińskiem Mazowieckim. W czasie tych walk Brygada nie miała już piechoty ani broni pancernej. 13 września 1963 r. – zmarła s. Franciszka Janina Zieleniewska (1878-1963) ze Zgromadzenia Sióstr Benedyktynek Misjonarek. W latach 1932-1939 pracowała w Łucku na Wołyniu, w tym też mieście 11 lipca 1939 r. złożyła śluby wieczyste. 13 września 2003 r. – w Łucku odbyło się uroczyste otwarcie Konsulatu Generalnego RP w Łucku. W uroczystości, której gospodarzem był Konsul Generalny RP w Łucku Wojciech Gałązka, uczestniczyli również m.in.: Wiceminister Spraw Zagranicznych Stanisław Dąbrowa, Ordynariusz Diecezji Rzymskokatolickiej w Łucku Marcjan Trofimiak, Biskupi Prawosławni z Patriarchatu Kijowskiego oraz Senatorowie i Posłowie RP. Konsulat mieści się w centrum Łucka przy ul. Katedralnej 7. 13 września 2008 r. – w Dubiszczu k. Rożyszcza na Wołyniu odbyła się konsekracja kościoła pw. Matki Bożej Fatimskiej i Wszystkich Świętych. Konsekracji dokonał ks. bp Marcjan Trofimiak, ordynariusz diecezji łuckiej. Kościół został zbudowany pod kierunkiem ks. Romana Burnika. W nowej historii diecezji łuckiej takie uroczystości przeżywały parafie Torczyn, Kamień Koszyrski i Tomaszgród. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
14 września
14 września 1870 r. – Napoleon Orda zrobił rysunek ołówkiem podmalowany akwarelą, przedstawiający dwór Platerów w Worobinie na Wołyniu – widok od strony podjazdu. Z lewej strony fragment parterowego dworu z ryzalitem; z prawej strony parterowa oficyna z dachem łamanym. Dat.: 14 Września 1870. Napis: „Wołyń – Worobin Hr Ignacy Plater ż. Sobańska synowie Konstanty ż. Malfati – Włodzimierz ż. Plater – Wiktor i Felix”; Napis na podkładzie: „G. Wołyńska Worobin – dwór. Zob.: Napoleona Orda, „Wołyń – rysunki (2)” // http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Orda/Orda_Wolyn_R2.htm // http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Orda/Images/Worobin.jpg 14 września 1939 r. – w dniach 8-14 września 1939 r. Wołyń był miejscem pobytu ewakuowanych z Warszawy naczelnych władz II Rzeczypospolitej Polskiej. W Krzemieńcu rozlokowano ministerstwo spraw zagranicznych i korpus dyplomatyczny, w Łucku kwaterował premier Sławoj-Składkowski, zaś w majątku Radziwiłłów w Ołyce gościł prezydent Ignacy Mościcki. Później władze państwowe przeniosły się w pobliże granicy z Rumunią. 14 września 1943 r. – tego dnia dowódca policji i służby bezpieczeństwa SD Wołynia i Podola SS – Sturmbannführer dr Karla Pütz – złożył meldunek do SS-Gruppenführera Heinricha Müllera, Szefa Urzędu IV RSHA (Gestapo). W meldunku były zawarte informacje o akcjach likwidacji Polaków przez nacjonalistów ukraińskich i ich następstwach dla stosunków między Ukraińcami i Polakami. Zob.: Łukasz Kuźmicz, „Działalność OUN-UPA na Wołyniu”, [w:] Tenże, „Zbrodnie bez kary”, Rzeszów 2006 // http://www.kuzmicz.pl/tlo-historyczne/dzialalnosc-oun-upa-na-wolyniu 14 września 1946 r. – w Zdołbicy k. Zdołbunowa urodziła się Maria Awramczuk, nauczyciel – filolog w szkole średniej w Zdołbicy (wcześniej w Dermaniu i Hilczy). Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
1870”. Rozmiar rys.: 19,3 x 26,8 cm. Miejsce przechowywania: Muzeum Narodowe, Kraków. III-r.a. 4290 (Teka Wołyń).
15 września
15 września 1760 r. – w Kamieńcu Podolskim urodził się gen. brygady Wincenty Aksamitowski. Walczył pod Zieleńcami i Ostrogiem, gdzie został ranny (1792). Zmarł 13 stycznia 1828 r. w Warszawie. 15 września 1889 r. – w Zasławiu urodził się Leon Ałaszejew, mjr Wojska Polskiego. Zamordowany w 1940 r. przez NKWD w Katyniu i tamże pochowany. 15 września 1941 r. – w 1941 r. w Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski, pierwszy polski kosmonauta. Uratowany z rzezi przez ojca, który później zginął z rąk nacjonalistów ukraińskich. Zob. http://pl.wikipedia.org/wiki/Miros%C5%82aw_Hermaszewski 15 września 1964 r. – zawarto porozumienie między komunistycznym rządem Węgier a Stolicą Apostolską. 15 września 2006 r. – ks. Janusz Kaleta, administrator apostolski Atyrau w Kazachstanie, został wyniesiony do godności biskupiej. Urodził się 11 października 1964 r. w Łazach. Zob. http://pl.wikipedia.org/wiki/Janusz_Kaleta Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
16 września
16 września 1620 r. – bitwa pod Cecorą (dziś Berezowka w Mołdowie). 16 września 1651 r. – w Białej Cerkwi wybuchło powstanie Kozaków niezadowolonych warunkami rozejmu z Polską. 16 września 1658 r. – została zawarta ugoda polsko-kozacka w Hadziaczu. Przewidywała ona m.in. utworzenie z województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego Księstwa Ruskiego, złączonego unią z Koroną i Litwą jako Rzeczpospolita Trojga Narodów. Zatwierdzona przez sejm w dniu 12 maja 1659 roku. Z powodu różnych zawirowań i buntu Kozaków przeciw Iwanowi Wyhowskiemu nie została zrealizowana. Zob.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Hadziacz 16 września 1929 r. – Kościół Prawosławny w Polsce otrzymał status Kościoła Autokefalicznego. 16 września 1930 r. – polskie władze rozpoczęły przeprowadzanie tzw. pacyfikacji na terenie Galicji Wschodniej (zwanej wówczas Małopolska Wschodnią) jako odpowiedź na akcje sabotażu ze strony OUN. 16 września 1944 r. – abp Iłarion (Iwan Ohijenko) został metropolitą chełmsko-podlaskim. Urodził się 2 (15) stycznia 1882 r. w Brusiłowie. W 1903 r. przyjechał do Ostroga, gdzie eksternistycznie ukończył gimnazjum klasyczne. Zmarł 29 marca 1972 r. w Winnipegu (Kanada). 16 września 2000 r. – w Kijowie porwano Georgija Gongadze, niezależnego dziennikarza. 16 września 2008 r. – w Krakowie w Dworku Białoprądnickim (ul. Papiernicza 2) odbył się wernisaż wystawy „Cmentarze legionowe na Wołyniu – ocalić od zapomnienia” – proszę o informację o tej imprezie dla „Wołania z Wołynia”. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
17 września
17 września 1585 r. – Cyryl Terlecki otrzymał nominację królewską na biskupa łucko-ostrogskiego. 17 września 1895 r. – zmarł bł. abp Zygmunt Szczęsny Feliński, metropolita warszawski. Wielki syn Ziemi Wołyńskiej – urodził się 1 listopada 1822 roku w Wojutynie w diecezji łuckiej na Wołyniu. W czerwcu 1863 r. zesłany do Jarosławia nad Wołgą. Zwolniony po 20 latach, nie mógł wrócić do swojej archidiecezji i osiedlił się w Galicji. Beatyfikowany 18 sierpnia 2002 r. przez Jana Pawła II na Błoniach w Krakowie. Zob. biogram: www.opoka.org.pl/biblioteka/T/TS/swieci/b_z_szczesny-felinski.html lub http://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Szcz%C4%99sny_Feli%C5%84ski 17 września 1939 r. – Armia Czerwona przekroczyła wschodnią granicę Polski – agresja ZSRR na Polskę. W pierwszym dniu operacji wojska Frontu Ukraińskiego zawładnęły olbrzymimi obszarami, weszły 70 do 100 km w głąb polskiego terytorium, zdobyły miasta Ostróg nad Horyniem, Zdołbunów, wielką stację węzłową, oraz Równe. Przyhamowane zostały w rejonie umocnień armii polskiej w Sarnach. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
18 września
18 września 1910 r. – na Wołyniu urodził się Mieczysław Pruszyński, polski pisarz i publicysta, mecenas polskiej kultury, brat Ksawerego Pruszyńskiego. Zmarł 13 kwietnia 2005 roku w Hamm. Zob.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Pruszy%C5%84ski 18 września 1939 r. – w Jeziorach na Polesiu zmarł Stanisław Ignacy Witkiewicz, pseud. „Witkacy”, wybitny polski dramaturg, pisarz i malarz. Urodził się 24 lutego 1885 r. w Warszawie. Zob. biogram w Wikipedii // http://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Ignacy_Witkiewicz 18 września 1939 r. – w nocy z 17 na 18 września dowództwo Frontu Białoruskiego, na czele którego stał gen. Michaił Kowalow, rozpoczęło operację zajęcia Wilna. 18 września 1986 r. – w Niwniku zmarł ks. Wacław Domański, kapłan diecezji łuckiej. W 1938 r. proboszcz nowoutworzonej parafii Reginówka w dekanacie kostopolskim. Urodził się 4 grudnia 1911 roku. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
19 września
19 września 1620 r. – bitwa pod Cecorą. Rozegrała się między wojskami polskimi (komputowymi) i prywatnymi (magnackimi) dowodzonymi przez hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego a wojskami turecko-tatarskimi. Do niewoli trafił m.in. hetman polny koronny Stanisław Koniecpolski, Bohdan Chmielnicki, a także jeden z głównych winowajców klęski, książę Samuel Korecki. Zob.: hasło w Wikipedii // http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Cecor%C4%85_(1620) 19 września 1920 r. – wojska polskie oswobodziły Równe. 19 września 1939 r. – Sowieci zajmują Lidę Nowogródek, Łuck i Stanisławów. 19 września 1939 r. – zginął ks. Bronisław Fedorowicz, kapłan diecezji łuckiej, od 1938 r. proboszcz parafii Skrundzie w archidiecezji wileńskiej. Okoliczności śmierci są nieznane. Urodził się w 1901 roku. 19 września 1939 r. – Wołyń opuścił ks. Stanisław Bogucki, wikariusz w Ostrogu, uchodząc przed nadchodzącą Armią Czerwoną. 19 września 1963 r. – w Równem został aresztowany Borys Bulbiński przy rozpowszechnianiu proklamacji tzw. ruchu proletariackiego. Urodził się 6 sierpnia 1933 r. w wiosce Wilia w powiecie zdołbunowskim. 19 września 1977 r. – we Lwowie zmarł Sługa Boży. O. Serafin Kaszuba, kapucyn, apostoł Wołynia, Kazachstanu i Syberii. Urodził się 10 czerwca 1910 r. we Lwowie. W wieku 18 lat rozpoczyna nowicjat w zakonie kapucynów a 9 września 1932 r. składa śluby wieczyste. Po studiach na Uniwersytecie Jagiellońskim, 23 czerwca 1939 r. otrzymuje dyplom magistra filozofii. Od dnia 25 grudnia 1940 r. pracuje na Wołyniu kolejno w parafiach Karasinie, Dermance i Starej Hucie. Po wkroczeniu armii czerwonej nie wyjeżdża do Polski, ale w latach 1945-1958 pracuje jako proboszcz w Równem. Potem duszpasterzuje „nielegalnie” jako wędrowny apostoł na Wołyniu, Podolu, Wileńszczyźnie, następnie w Kazachstanie i na Syberii. Kilkakrotnie aresztowany i skazany na zesłanie za „włóczęgostwo”. Chory na gruźlicę, umiera nagle we Lwowie gdzie został pochowany na Cmentarzu Janowskim. Dnia 2 grudnia 1992 r. rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny. Obecnie sprawa ta jest rozpatrywana w Rzymie. Zob.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Serafin_Kaszuba Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
20 września
20 września 1650 r. – w Wielkopolsce urodził się ks. Mateusz Balcerkowicz, jezuita. W latach 1699-1700 prefekt szkoły w Ostrogu na Wołyniu. Zmarł 25 maja 1729 r. w Jarosławiu. 20 września 1746 r. – w Verbó (Vrbové) na Słowacji urodził się Maurycy August Beniowski, żołnierz i podróżnik, konfederat barski zesłany przez Rosjan na Kamczatkę. Dowodząc wojskami francuskimi dokonał podboju Madagaskaru. Zmarł 24 maja 1786 roku. Zob. biogram w Wikipedii: http://pl.wikipedia.org/wiki/Maurycy_Beniowski 20 września 1917 r. – w Tokach koło Zbaraża urodził się ks. kard. Władysław Rubin. Święcenia kapłańskie przyjął 30 czerwca 1946 r. w Bejrucie. 30 maja 1979 r. papież Jan Paweł II mianował go kardynałem. Zmarł 28 listopada 1990 r. w Rzymie. Zob.: biogram w Wikipedii // http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Rubin 20 września 1930 r. – polski Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych wydał rozporządzenie o zaliczeniu miast: Dawidgródka, Kopyczyniec, Korca, Klecka, Skały na Zbruczem i Skałatu do właściwych klas czynszowych (Dziennik Ustaw – rok 1930, nr 088, poz. 690). 20 września 1939 r. – Armia Czerwona szturmuje Grodno, Kowel i Lwów. 20 września 1939 r. – w okolicy Włodzimierza Wołyńskiego wraz z podległymi mu oddziałami Wojska Polskiego został wzięty do niewoli sowieckiej gen. Mieczysław Smorawiński. Urodził się 25 grudnia 1893 r. w Kaliszu. Zamordowany w Katyniu w 1940 roku. Zob.: biogram w Wikipedii // http://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Smorawi%C5%84ski 20 września 2004 r. – odbyło się w Krzemieńcu uroczyste otwarcie Muzeum Juliusza Słowackiego. Stało się to po wielu latach starań, w 195. rocznicę urodzin wielkiego poety. Muzeum otworzyli Minister Kultury RP Waldemar Dąbrowski oraz wicepremier Ukrainy Dmytro Tabacznyk. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
21 września
21 września 1706 r. – w Zamościu zmarł ks. Mikołaj Baranowski, jezuita. Misjonarz w Kowlu (1698-1700). Prefekt szkół w Łucku (1700-1701). Urodził się 20 grudnia 1665 r. w Małopolsce. 21 września 1939 r. – nocą z 20 na 21 września 1939 r. sowiecki batalion rozpoznania 45. Dywizji Strzeleckiej wkroczył do Kowla. Znajdujące się w mieście polskie jednostki w liczbie około 2000 żołnierzy nie okazały zorganizowanego oporu i odeszły na zachód, starając się przedrzeć na lewy brzeg Bugu. Batalion rozpoznania nie ruszył za nimi „z braku odpowiednich sił”. Zob.: Vladimir Beshanov, „Czerwony Blitzkreig”, Warszawa 2008. 21 września 1939 r. – pod Kamionką Strumiłową zgrupowaniu Wołyńskiej Brygady Kawalerii pod dowództwem płk. Kazimerza Halickiego zastąpiła drogę niemiecka 54 Dywizja Lekka. Drogę odwrotu otwarła szarża 3 szwadronu I Dywizjonu Konnego. 21 września 1939 r. – do niewoli sowieckiej w Maniewiczach dostał się Ludwik Maciejowski (1883-1940), podpułkownik piechoty w stanie spoczynku. Urodził się w 1883 r. w Grybowie k. Nowego Sącza. Absolwent Seminarium Nauczycielskiego w Sokalu (1902). Od października 1926 r. do stycznia 1929 r. był zastępcą dowódcy 45. pp w Równem, a następnie dowódcą 25. pp w Piotrkowie Trybunalskim. W 1932 r. przeszedł w stan spoczynku jako podpułkownik (awans z 1924 roku). Zamieszkał w miejscowości Stepań niedaleko Sarn (powiat Kostopol, województwo wołyńskie). Zamordowany przez NKWD wiosną 1940 r. w Charkowie i wraz z innymi jeńcami pochowany w zbiorowych mogiłach na terenie podmiejskiego lasku (Piatichatki). Zob.: Jerzy Giza, „Katyński Suplement”, [w:] „Almanach Nowosądecki” // http://www.nsi.pl/almanach/art-ludzie/katynski_suplement.htm 21 września 1943 r. – taką datę nosi notatka „Wypadek na Wołyniu w powiecie włodzimierskim” z opisami pojedynczych wypadków mordów ukraińskich na ludności polskiej w okręgu Włodzimierz. Dokument jest przechowywany w Archiwum Akt Nowych (AAN) w Warszaiwe – AAN, AK, sygn. 203 / XV / 42, k. 7-10. Zob. “Волинь – Східна Галичинаю 1943-1944: документи” // http://www.archives.gov.ua/Sections/Wolyn/docs.php?54 21 września 1943 r. – oddział UPA walczył z Niemcami w obronie wsi Stawok (Kowelskie) przed rabunkiem. Zostało zabitych 17 żołnierzy niemieckich. Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia. ks. Witold Józef Kowalów Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia” http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
22 września
22 września 1939 r. – 2 Pułk Strzelców Konnych otrzymał odgórny rozkaz ubezpieczania ugrupowania Wołyńskiej Brygady Kawalerii (WBK) z rejonu miejscowości Polanówki, w ramach uderzenia WBK na Józefów.
22 września 1939 r. – na stacji kolejowej Powórsk koło Kowla został zbombardowany przez lotnictwo radzieckie pociąg pancerny „Pierwszy Marszałek”. Uszkodzony skład pancerny i gospodarczy z rozkazu kpt. Zdzisława Rokossowskiego został opuszczony przez żołnierzy, którzy później weszli w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleberga.
22 września 1996 r. – w Równem na terenie przy kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła odbyło się poświęcenie Drogi Krzyżowej z bazaltowymi płaskorzeźbami i pamiątkowych tablic martyrologii polskich mieszkańców Wołynia wykonanych z inicjatywy ks. Władysława Czajki. Na uroczystości był obecny ówczesny administrator diecezji łuckiej, metropolita lwowski ks. abp Marian Jaworski, ówczesny ks. prałat (obecnie biskup) Marian Buczek, konsul RP we Lwowie Tomasz Marek Leoniuk, przedstawiciele miejscowych władz i parafianie.
22 września 1999 r. – władze województwa lubelskiego podpisały z władzami obwodu wołyńskiego Aneks do Porozumienia o utworzeniu Związku Transgranicznego Euroregion Bug, uwzględniający zmiany administracyjne w Polsce.
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
23 września
23 września 1761 r. – król August III zezwolił na założenie miasta Wielki Mizocz (dziś: Mizocz, rejon zdołbunowski, obwód Rówieński) i udzielił mu prawa magdeburskiego.
23 września 1939 r. – pod Jacnią na południe od Zamościa została rozbita przez Niemców Wołyńska Brygada Kawalerii. Wchodzący w jej skład 19 Pułk Ułanów Wołyńskich (stacjonujący w Ostrogu nad Horyniem) rozpoczął samotnie przedzierać się na Węgry.
23 września 1977 r. – zmarła w Kwidzynie m. Antonina Eleonora Frasońska (1888-1977) ze Zgromadzenia Sióstr Benedyktynek Misjonarek. W latach 20. i 30. XX wieku pracowała w Kowlu i Łucku.
23 września 1990 r. – pierwsza Msza św. w kaplicy w katedrze łuckiej obok czynnej jeszcze ekspozycji Muzeum Ateizmu. Mszy św. przewodniczył ks. Antoni Andruszczyszyn ze Sławuty.
23 września 2003 r. – w dniach 18-23 września 2003 r. odbyła się V Konferencja „Aktualne Zagadnienia Mechaniki Ośrodków Niejednorodnych” w Łucku i Lwowie (V Українсько-польський науковий симпозіум “Актуальні задачі механіки неоднорідних структур”, Львів – Луцьк, 2003). Kierowali nią profesorowie Wiktor Bożydarnik, rektor Państwowego Uniwersytetu Technicznego w Łucku, oraz Heorhij Sulym. W rzeczywistości konferencja odbyła się pod Łuckiem w ośrodku „Prolisok”, położonym w lesie nad jeziorem, w miejscowości Klewań. Zgłoszono 69 referatów autorstwa 111 naukowców (w tym 13 wspólnych artykułów naukowców z Polski i Ukrainy). Tematyka konferencji obejmowała ważne aktualne problemy teoretyczne i praktyczne ośrodków niejednorodnych.
Zob.: Wiesław Nagórko, Zbigniew Olesiak, „O spotkaniach ukraińskich i polskich mechaników ciała stałego. W dziesięciolecie konferencji «Współczesne problemy Mechaniki Ośrodków Niejednorodnych», 1995-2005” //
http://zmkb.sggw.pl/konf2005/ospotkaniach.pdf
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
24 września
24 września 1621 r. – w obozie pod Chocimiem zmarł hetman wielki litewski Jan Karol Chodkiewicz. Jego żoną była Anna Alojza Chodkiewiczowa (1600-1654) – księżniczka herbu Ostrogski. Córka Aleksandra i Anny Ostrogskich.
Zob.:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Karol_Chodkiewicz
24 września 1807 r. (5 października 1807) – w Owruczu urodził się Ignacy Hołowiński, arcybiskup mohylewski, profesor Uniwersytetu Kijowskiego, potem Akademii Duchownej w Petersburgu, apologeta, patrolog, pisarz i tłumacz. Zmarł 19 października 1855 roku w Sankt Petersburgu.
Zob.: Marian Banaszak, „Hołowiński Ignacy...”, [w:] SPTK [„Słownik Polskich Teologów Katolickich”], pod red. Hieronima E. Wyczawskiego OFM, t. 2, Warszawa 1982, s. 57-59 (tamże obszerna bibliografia); biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ignacy_Ho%C5%82owi%C5%84ski
24 września 1906 r. – w Łucku urodziła się Jadwiga Teleżyńska, agronom, pedagog, żołnierz AK. Utrzymywała kontakty z kapłanami w ZSRR, m.in. ze Sługą Bożym ks. Władysławem Bukowińskim. Współautorka (z Heleną Mittelstedt) „Kalendarium życia ks. Władysława Bukowińskiego (1904-1974)”. Zmarła w styczniu 2001 r. we Wrocławiu.
24 września 1984 r. – zmarł Janusz Bieniewski, polski geolog. Urodził się 28 kwietnia 1931 r. w Łucku na Wołyniu.
Zob.: Tatiana Bocheńska, „Janusz Bieniewski” //
http://www.ig.pwr.wroc.pl/sawg/wybitni.htm
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełnienia.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
25 września
25 września 1830 r. – w Łucku przyjął święcenia kapłańskie Ignacy Hołowiński, arcybiskup mohylewski, profesor Uniwersytetu Kijowskiego, potem Akademii Duchownej w Petersburgu, apologeta, patrolog, pisarz i tłumacz. Zmarł 13 października 1855 roku.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ignacy_Ho%C5%82owi%C5%84ski
25 września 1940 r. – w wieku 53 lat w Srebrnej Górze (niem. Siberberg) (niektóre źródła podają, że w Bielawie) zmarł Stefan Frankowski, polski kontradmirał. Urodził się 3 kwietnia 1887 r. w Hołowlu na Wołyniu. Dowódca Morskiej Obrony Wybrzeża w 1939 roku.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_Frankowski
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
26 września
26 września 1638 r. – prawosławny biskup łucki Atanazy Puzyna zwołał synod prowincjonalny, na którym wezwano do obrony wiary prawosławnej.
26 września 1922 r. – wydana została ustawa (Dziennik Ustaw – rok 1922 nr 089 poz. 812) w przedmiocie wstrzymania eksmisji dzierżawców gruntów, zajętych pod budynki i położonych w obrębie miast, miasteczek, wsi i osad na obszarze Ziemi Wileńskiej, województw: nowogródzkiego, poleskiego i wołyńskiego oraz powiatów: bielskiego, grodzieńskiego, wołkowyskiego, sokólskiego i białostockiego województwa białostockiego.
26 września 1935 r. – w Łucku rozpoczął się XI Zjazd Towarzystwa Internistów Polskich. Zjazd obradował do 29 września 1935 roku.
26 września 2007 r. – w Warszawie powstał wspólny zespół rządu RP i Świętego Soboru Biskupów Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Podczas specjalnej ceremonii podpisy pod porozumieniem pomiędzy stroną rządową a prawosławną złożyli premier Jarosław Kaczyński i abp Sawa, metropolita warszawski i całej Polski. Zespół ten zajmuje się problemami we wzajemnych stosunkach Kościoła prawosławnego i państwa, jak: prawo do zwalniania się z pracy i nauki w święta prawosławne, nauczanie religii prawosławnej w szkołach, przedstawianie historii Kościoła prawosławnego w szkolnych podręcznikach oraz dostęp do archiwów.
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
27 września
27 września 1716 r. – na Wołyń wkracza 18 tys. armia rosyjska gen. Karola Ewalda Rönnego (1663-1716.
27 września 1903 r. – w Warszawie urodził się ks. Wacław Hipsz (1903-1992). W latach 1926-1935 katecheta w Dubnie, 1935-1939 – prefekt szkół średnich we Włodzimierzu Wołyńskim. Zmarł 4 marca 1992 r. w Ostródzie.
27 września 1915 r. – część polskich oddziałów Legionów – w ramach austriackiej ofensywy na Łuck – uderzyła na pozycje rosyjskie nad Styrem. Najważniejsze starcia z udziałem Polaków miały miejsce pod Czartoryskiem, Jabłonkami, Kuklami i Kamieniuchą. W krwawych walkach pozycyjnych Legioniści zajęli Kostiuchnówkę, wieś położoną niedaleko rzeki Styr, za którą po klęsce w bitwie pod Gorlicami koncentrowały się rosyjskie siły.
Zob.: Mikołaj Falkowski, „Kostiuchnówka” //
http://www.polskieradio.pl/historia/artykul.aspx?id=74783
27 września 1938 r. – we Włodzimierzu Wołyńskim urodził się Waldemar Michalski, poeta i publicysta. Współzałożyciel grupy poetyckiej „Signum” (1979) i Wschodniej Fundacji Kultury „Akcent” (1994).
27 września 1943 r. – UPA zabiło trzech Niemców na posterunku Grenzschutzu w Grabowie k. Kowla.
27 września 1944 r. – zginął ks. Jan Chojnacki przypadkowo na cmentarzu w Ochotnicy Dolnej w czasie pogrzebu partyzanta. Kapłan diecezji łuckiej. Wyświęcony w 1937 roku. Proboszcz parafii Długoszyje w dek. łuckim. Urodził się 23 lipca 1907 roku.
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
28 września
28 września 1651 r. – w Białej Cerkwi została zawarta ugoda polsko-kozacka kończąca powstanie Chmielnickiego.
28 września 1841 r. – w Małych Biskupicach na Wołyniu urodził się Józef Tretiak, polski historyk literatury, krytyk literacki, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności. Pochodził z drobnej szlachty. Uczęszczał do gimnazjum w Równem, studiował filologię na uniwersytetach w Kijowie, Zurychu i Paryżu. Zmarł 18 marca 1923 r. w Krakowie w wieku 82 lat.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Tretiak
28 września 1925 r. – w obecności ministra spraw wewnętrznych gen. Władysława Sikorskiego odbyło się poświęcenie kaplicy na cmentarzu Orląt Lwowskich.
28 września 1939 r. – w Moskwie podpisano kilka dokumentów sowiecko-niemieckich, w tym m.in. traktat o granicach i przyjaźni oraz nowy tajny protokół o rozgraniczeniu terytorialnym na obszarze Polski. Podpisano również umowę o zwalczaniu przez oba kraje na swych terytoriach jakiejkolwiek agitacji polskiej. Dokumenty te były antydatowane, gdyż faktycznie zostały one podpisane 29 września 1939 r. w Moskwie ok. godz. 5.00 nad ranem.
28 września 1946 r. – uchwałą Rady Ministrów pozbawiono obywatelstwa polskiego oficerów Wojska Polskiego na Zachodzie, m.in. Władysława Andersa.
28 września 2008 r. – na uroczystościach odpustowych parafii pw. św. Michała Archanioła w Mszanie Dolnej gościł ordynariusz diecezji łuckiej ks. bp Marcjan Trofimiak. Przewodniczył koncelebrze, a w kazaniu przypomniał postać ks. infułata Teofila Skalskiego i przedstawił sytuację Kościoła katolickiego na Ukrainie. Zwiedził też najbliższą okolicę, w tym Ośrodek Rekolekcyjny na Śnieżnicy prowadzony przez ks. Jana Zająca.
Zob.: Ks. Jan Zając, „Śladami Księdza Skalskiego. Ks. Biskup Marcjan Trofimiak w Mszanie Dolnej” [w:] „Wołanie z Wołynia”, nr 5 (84) z września-października 2008 r., s. 9-10.
28 września 2008 r. – 26-28 września 2008 r. w Równem, na zaproszenie tamtejszego Towarzystwa Kultury Polskiej Rówieńszczyzny przebywała delegacja z zespołem regionalnym z Mszany Górnej. Młodzieżowy zespół regionalny wraz z kapelą wziął udział w obchodach XI Tygodnia Kultury Polskiej na Rówieńszczyźnie. Patriotycznej imprezie patronowało Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” i Towarzystwo Kultury Polskiej Rówieńszczyzny. Program pobytu na Wołyniu obejmował też wyjazd do Ostroga, zwiedzanie zamku książąt Ostrogskich oraz wizytę w cerkwi prawosławnej i kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Na koniec zwiedzono Przebraże k. Łucka i Lwów.
Zob.: Mieczysław Malinowski, „Nowe wydawnictwa poświęcone pamięci Ks. Infułata Teofila Skalskiego”, [w:] „Wołanie z Wołynia” nr 6 (85) z listopada-grudnia 2008 r., s. 31-35. //
http://www.wolaniecom.parafia.info.pl/?p=main&what=141&PHPSESSID=3D63%3D
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
29 września
29 września 1904 r. – w Kowlu na Wołyniu urodził się Michał Waszyński, właściwie Mosze Waks, polski reżyser filmowy, montażysta i scenarzysta. Reżyserował m.in. następujące filmy: „Papa się żeni”, „Znachor”, „Włóczęgi”. Zmarł 20 lutego 1965 r. w Madrycie, w wieku 61 lat na zawał serca.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/Micha%C5%82_Waszy%C5%84ski
29 września 1904 r. – w Wilii na Wołyniu urodził się rosyjski pisarz komunistyczny Nikołaj A. Ostrowski. Jego najsłynniejszym utworem jest „Jak hartowała się stal” (1932-1934). Zmarł 22 grudnia 1936 r. w Moskwie (Rosja) w wieku 32 lat.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/Niko%C5%82aj_Ostrowski
29 września 1939 r. – w walkach grupy armii polskiej „Chełm” z dywizjonem pancernym tylnej straży 27. dywizji niemieckiej pod Dzwolą na Ziemi Lubelskiej (pomiędzy Janowem Lubelskim a Frampolem) został ciężko ranny w głowę odłamkiem pocisku artyleryjskiego porucznik Julian Nieć. Urodził się w 1908 r. w Rzeszowie. Po ukończeniu Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i po obronie doktoratu został kierownikiem Biblioteki Publicznej w Łucku i w tym mieście rozwinął niezwykle aktywną działalność organizacyjną i badawczą. M.in. był organizatorem Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1935) i dyrektorem administracyjnym Zakładów Naukowych Towarzystwa. Dr J. Nieć po przewiezieniu z pola walki do szpitala w Szczebrzeszynie zmarł 1 października 1939 r. Początkowo pochowany na miejscowym cmentarzu, został następnie przeniesiony do grobowca rodzinnego na Starym Cmentarzu w Rzeszowie. Osierocił żonę i małego syna Marka (ob. profesora geologii Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i PAN-u).
Zob.: Jan Fitzke, „Z Wołynia 1936-1939”, pod red. A. Gaczoła i ks. W.J. Kowalowa, Biały Dunajec – Ostróg 2009, s. 40-45; „Kwartalnik Historyczny” 1946, nr 3/4, s. 541-542; „Polski Słownik Biograficzny”, t. 22, Wrocław, 1977; Szymczak-Hoff Jadwiga, „Stary cmentarz w Rzeszowie”, Rzeszów, 1989; „Gazeta Wyborcza” 2004, nr 237, dod. „Gaz. Wyb. Rzeszów”, s. 11; „Encyklopedia Rzeszowa”, Rzeszów, 2004.
29 września 1995 r. – podpisano porozumienie o utworzeniu Związku Transgranicznego Euroregion Bug.
29 września 1997 r. – we Lwowie zmarł abp Wołodymyr Sterniuk, wyznawca wiary, locum tenens Metropolii Kijowsko-Halickiej UKGK (1972-1991). Urodził się 12 lutego 1907 r. w Pustomytach k. Lwowa. Przed II wojną światową pracował na placówce misyjnej oo. redemptorystów obrządku wschodniego w Kowlu.
29 września 2003 r. – w Fundacji Batorego w Warszawie odbyła się dyskusja „Ukraińska i polska debata o Wołyniu”, prowadzona przez Bogumiłę Berdychowską. Wzięli w niej udział Andrzej Friszke, Jarosław Hrycak, Paweł Machcewicz, Grzegorz Motyka, Anton Borkowśkyj i Andrij Pawłyszyn. Po dyskusji odbył się pokaz filmu „Wołyń – znak nieszczęścia” i rozmowa z jego twórcami, Ołeksandrem Radynskim i Ołeksandrem Bałabanem.
Zob.: http://www.batory.org.pl/aktual/arch.htm
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl
30 września
30 września 1854 r. – w Krakowie zmarł Józef Grzegorz Chłopicki, herbu Nieczuja, generał, uczestnik wojen – między innymi powstania kościuszkowskiego, wojen napoleońskich i powstania listopadowego. Urodził się 14 marca 1771 r. we wsi Kapustynie na Wołyniu.
Zob.: biogram w Wikipedii //
http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Ch%C5%82opicki
30 września 1927 r. – odbył się pierwszy po 201 latach synod diecezji łuckiej, który zorganizował i któremu przewodniczył ks. bp Adolf Piotr Szelążek. Został ustanowiony program działań kurii biskupiej i duchowieństwa. Zajęto się sprawami zagrożenia dla życia Kościoła na skutek laicyzacji, zajęto się kwestią szkolnictwa, misji, rekolekcji i katechizacji. Uregulowano też kwestie prawne i liturgiczne. Program ten był konsekwentnie realizowany przez cały okres międzywojenny.
30 września 1932 r. – zmarł ks. Antoni Chmielewski, kapłan diecezji łucko-żytomierskiej, później łuckiej. Urodził się w 1897 roku. Święcenia kapłańskie przyjął w 1919 roku. Bibliotekarz Seminarium Duchownego w Łucku.
30 września 1943 r. – z 29 na 30 września 1943 r. miał przejść do UPA azerski oddział w służbie niemieckiej ze Zdołbunowa w sile 160 ludzi.
Uprzejmie proszę o wszelkie uwagi i uzupełniania.
ks. Witold Józef Kowalów
Serdecznie zapraszam do grupy „Wołanie z Wołynia”
http://groups.google.com/group/wolanie?hl=pl